 |
 |
 |
| 1. Fluwelensingel (rechts Houtmansplantsoen) | 2. Blekerssingel (links Houtmansgracht) | 3. Kattensingel (links Regentesseplantsoen) |
 |
 |
 |
|
4. Turfsingel
(links de Vest)
|
5.
De Haven (links Westhaven en
rechts Oosthaven) |
6.
Gouwe (links Hoge Gouwe en rechts
Lage Gouwe) |
 |
 |
 |
| 7.
Spieringstraat (richting
Houtmansplantsoen) |
8.
Achter de Spieringstraat met het
Willem Vroesenhuis |
9.
Achter de Kerk |
 |
 |
 |
| 10.
Turfmarkt |
11.
Peperstraat |
12.
Zeugstraat |
 |
 |
 |
| 13.
Achter de Sint Anthoniestraat |
14.
Molenwerf |
15.
Vijverstraat |
| Beschrijving
van de
singels en grachten: (1) 1. Fluwelensingel (van Tiendewegbrug tot Goejanverwelledijk); herkomst van de naam is onzeker, vroegste vermelding in 1586. 2. Blekerssingel (van Tiendewegbrug tot Kleiwegbrug); genoemd naar de vele blekerijen in het verleden langs de singel. Bekende Goudse blekersgeslachten zijn o.a. Daalmans, van Hofwegen, Jaspers, Joosten, Peeters, Schrave, van Straaten e.a. 3. Kattensingel (van Kleiwegbrug tot Bolwerk); indirect genoemd naar Jan (de) Katte(n), grond- en huiseigenaar en bleker, die waarschijnlijk aan deze singel heeft gewoond (ca 1511), deze singel werd ook wel Tuinsingel genoemd, omdat diverse Goudse burgers daar een zogenaamde buitentuin bezaten. 4. Turfsingel (van Bolwerk tot Mallegatsluis); de singel dankt haar naam aan de turfschuren, die hier in de 17e eeuw - in opdracht van de landsregering - zijn gebouwd. 5. Haven (Westhaven en Oosthaven: van IJssel tot Gouwe); een waarschijnlijk in de 14e eeuw gegraven verbinding tussen de IJssel en de Gouwe. Beide straten ontwikkelden zich tot de twee voornaamste straten van de stad, met vele patriciërswoningen (o.a. de patriot en Goudse geschiedschrijver Cornelis Johan de Lange van Wijngaarden heeft in een huis op de Westhaven gewoond en de humanist Dirck Volkertsz. Coornhert overleed in een huis op de Oosthaven). 6. Gouwe (Hoge Gouwe en Lage Gouwe: van Westhaven/Wijdstraat tot Bolwerk/Regentesseplantsoen); centrum van het scheepvaartverkeer in vroeger tijden door de stad met belangrijke vertrekpunten van de beurtschippers (o.a. naar Amsterdam, Rotterdam en Leiden). Aan het einde van de Gouwe - tussen de Nieuwehaven en het Regentesseplantsoen - lag het Galgeveld, waar in vroeger tijden de lijken van de terechtgestelden - als afschrikking - werden opgehangen. 7. Spieringstraat (van Jeruzalemstraat tot Houtmansplantsoen); waarschijnlijk genoemd naar de leden van het Goudse geslacht Spierinck, die eigendommen in deze straat bezaten (o.a. Wouter Spierinck, schepen in de 14 eeuw van Gouda). 8. Willem Vroesenhuis (gelegen aan de Molenwerf en de Spieringstraat), een voormalig oudemannenhuis in de 16e eeuw gesticht door Willem Willemszoon Vroesen den ouden. 9. Achter de Kerk (gelegen langs de noord- west en zuidzijde van de St. Janskerk). 10. Turfmarkt (van Kleiweg/Blauwstraat tot de Lage Gouwe), genoemd naar de verkoopplaats van turf. Delen van de Turfmarkt hebben in de loop der tijd ook ander benamingen gehad o.a. Varkenmarkt, Elzenmarkt of Eiermarkt en Hondscoop en Tevecoop. 11. Peperstraat (van Hoge Gouwe tot Veerstal); genoemd naar de handel in specerijen (een zijstraat is bijv. de Komijnsteeg). 12. Zeugstraat (van Lange Tiendeweg tot Nieuwe Markt); de herkomst zal waarschijnlijk wel verband houden met de aanvoer van varkens langs deze weg naar de Turfmarkt (waar vroeger de Varkensmarkt werd gehouden), maar geheel zeker is dit niet. De straat werd vroeger ook wel Zevenstraat genoemd! 13. Sint Anthoniestraat (van Zeugstraat/Nieuwe Markt tot Kleiweg); genoemd naar de vroegere Sint Anthoniekapel en -gasthuis op deze plaats - de kapel was gewijd aan Anthonius de Kluizenaar (één van zijn attributen was 'het varken" en dit verklaart wellicht de naamgeving van de kapel aan het einde van de Zeugstraat) - in 1577 werden kapel en gasthuis afgebroken. 14. Molenwerf (van Oosthaven tot Willem Vroesenplein); op deze oudste plek in de stad bevond zich al in de 14 eeuw een molen - bij de toenmalige stadswal - waarnaar de straat is genoemd (oorspronkelijk dus een inrit vanaf de Oosthaven naar het terrein van de molen). 15. Vijverstraat (van Spieringstraat langs Houtmansplantsoen tot Tuinstraat); waarschijnlijk behoorde dit water tot de gracht van het in de 16e eeuw afgebroken kasteel van Gouda, waarvan alleen nog enkele funderingen en gewelven resten. (1) Bron en voor meer informatie, zie: "Goudsche Straatnamen", door dr. A. Scheygrond, uitg. Canaletto, Alphen a/d Rijn 1979. |
|
|
|
|
