Goudse Steegjes

Gouda telde in het verleden vele stegen en steegjes. In de loop der tijd zijn er veel verdwenen.
De twaalf - nog bestaande - smalste steegjes heb ik hieronder in beeld gebracht.
(foto's 2007 © Jan Lafeber)



1. Arie Kerssensteegje
2. Geertje de Bultsteeg
3. Jan Kottensteeg
4. Kees Faessens Rolwagensteeg
5. Lombardsteeg
6. Looierspoort
7. Melkerssteegje
8. Olieslagerssteegje
9. 't Oude Halletje
10. Pottenbakkerssteegje
11. Vissteeg
12. Zwaansgat




Beschrijving van de steegjes: (1)

1. Arie Kerssensteegje maakt (met de Geertje de Bultsteeg en de Looierspoort) deel uit van de verbinding tussen Turfmarkt en Lange Groenendaal; werd al vermeld in 1647.

2. Geertje de Bultsteeg maakt (met het Arie Kerssensteegje en de Looierspoort) deel uit van de verbinding tussen Turfmarkt en Lange Groenendaal; werd al vermeld in 1649.

3. Jan Kottensteeg (tussen de Wilhelminastraat naar achterzijde Houtmansgracht); werd al vermeld in 1559 als Jan Coddensstechken.

4. Kees Faessens Rolwagensteeg (tussen Spieringstraat en Groeneweg); waarschijnlijk vernoemd naar de in de eerste helft van de zeventiende eeuw in die omgeving wonende Cornelis Faesz; de naam werd vermeld in 1724. (2)

5. Lombardsteeg (tussen Lange Groenendaal en Achter de Vismarkt); genoemd naar de bank van lening op de hoek van deze steeg en de Achter de Vismarkt in de zestiende eeuw.
(Zie voor een verhaal dat zich in deze buurt afspeelde: "Een inbraak bij zijn grootmoeder op de Achter de Vismarkt te Gouda").

6. Looierspoort maakt (met de Arie Kerssensteegje en de Geertje de Bultsteeg) deel uit van de verbinding tussen Turfmarkt en Lange Groenendaal; genoemd naar de leerlooiers, die in deze buurt hun bedrijf uitoefenden.

7. Melkerssteegje (ook Karnemelksteeg) in 1553 vermeld als Gherit die Melckersteeg; één van de vier smalle steegjes tussen Keizerstraat en Raam. (3)

8. Olieslagerssteegje, één van de vier smalle steegjes tussen Keizerstraat en Raam. Een ander steegje met dezelfde naam lag aan de andere zijde van de Raam nabij de Verlorenkost; beide steegjes zullen genoemd zijn naar de olieslagers die daar hun bedrijf uitoefenden. (3)

9. 't Oude Halletje, één van de vier smalle steegjes tussen Keizerstraat en Raam, werd al genoemd in 1519, genoemd naar de vroegere vleeshal, die hier tot in het begin van de zestiende eeuw stond (is daarna verplaatst naar de hal onder het stadhuis). (3)

10.  Pottenbakkerssteegje, één van de vier smalle steegjes tussen Keizerstraat en Raam, genoemd naar de pottenbakkers, die hier hun bedrijf uitoefenden ; al vermeld in 1671 als Pottenbackerssteghe. (3)
(Zie voor een verhaal dat zich in een huisje in deze steeg afspeelde: "Overspel of verkrachting").

11. Vissteeg (tussen Lage Gouwe en Achter de Vismarkt), werd in 1364 vermeld als Dirc van der Goudensteeg; de steeg heeft haar naam te danken aan de Vismarkt op de Gouwe.
(Zie voor een verhaal dat zich in deze steeg afspeelde: "Hoe een boer uit Bergambacht bestolen wordt door een Goudse hoer en vervolgens de vermoorde onschuld speelt").

12. Zwaansgat (tussen Peperstraat en de Bogen), werd al in 1457 vermeld; werd ook wel Zwaensteech en Zwaanhals genoemd.

Noten:
(1) Bron en voor meer informatie, zie:  "Goudsche Straatnamen", door dr. A. Scheygrond, uitg. Canaletto, Alphen a/d Rijn 1979.

(2) Een band in Gouda heeft zich naar deze steeg genoemd: de Kees Faessens Rolwagensteeg.

(3)  Wim Denslagen schrijft het volgende over de steegjes tussen de Raam en de Keizerstraat:
"De Keizerstraat en de Raam zijn door een vijftal smalle steegjes met elkaar verbonden. Deze steegjes maakten bij de uitgifte in de veertiende eeuw deel uit van de huiserven, tenminste volgens K.M. Buiskool en J.C. Visser. Hoe ze dan ooit afgesplitst konden worden van de bestaande erven, is onduidelijk om niet te zeggen onbegrijpelijk. En waartoe dienden ze eigenlijk? Tegenover hotel De Keizerskroon ligt de Lange Willemsteeg, de meeste brede van de vijf (en daarom niet in mijn overzicht opgenomen - Jan Lafeber) . De vier andere zijn zo smal dat je elkaar er nauwelijks kunt passeren. In 't Oude Halletje, niet meer dan een sleuf in de gevelwand, staan zelfs enkele huisjes, ongeveer in het midden, waar de sleuf iets breder wordt. De andere steegjes zijn onbewoonde spleten, donker en luguber: de Olieslagerssteeg, de Pottenbakkerssteeg en de Melkerssteeg".
Uit: "De Nederlandse monumenten van geschiedenis en kunst - Gouda," door Wim Denslagen, uitg. Waanders, Zwolle 2001.






Hieronder een opsomming van gezinnen en personen (uit mijn bestand van Gouwenaren) die in de 18e en 19e eeuw in deze steegjes hebben gewoond.
(dit is uiteraard geen complete opsomming!)

Geertje de Bultsteeg
Jan Kottensteeg
Kees Faessens Rolwagensteeg Lombardsteeg Vissteeg
Jacob van der Kemp en  Lijsje Reinhard
Jan van der Draaij
Matthijs van Beuzekom en Hendrika Heijgen Arnoldus Abbema en Grietje Raaphorst
Leonardus Wilhelmus van Asten en Johanna Laurier
Trijntje Koppendraaijer
Philippus Ester en Johanna van Tok
Arie van der Draai Sietske Belkum (inwonend bij eerst Petrus Geinart en later Arnoldus Abbema)
Steven de Bas en Cornelia Kroone
Klaas van der Laan en Hendrika Snelleman
Lammert van Hofwegen en Trijntje de Jong
Johannes van der Endt en Wilhelmina Wakker Pieter de Beun Heijman Levie Cats en Elisabeth Pinas
Anthonius Franciscus van den Oever en Sara Lokum
Jillis van Maaren en Maria Mullaart
Johannes Josephus Antonius Fratacolla en Wilhelmina Adriana van der Noot Cornelis Boot en Maria Verhoef Cornelia van der Draaij
Cornelis van den Oever en Sara Lokum Cornelis van Tok en Wijnanda de Ronde
Frans Fortuin en Elsje van den Burg Teunis Boot en Cornelia Dortland Hermanus van Eijk en Francijntje Leeflang
Johannes van den Oever Daniel van Tok en Alida Swaan Johannes Josephus Antonius Fratacolla en Wilhelmina Adriana van der Noot Petrus Geinart en Maria Andrufs
Anna de Gracie
Pieter Schouten en Maria Louisa Boekamp
Arij Verblauw en Maria Weeldenburg Jan de Jong en Josina van Wijk Hendrik den Hollander en Johanna Elizabet Hendrica van der Pool Johannes de Grauw en Geertruij Snikkenburg
Jan Snel en Matje van den Berg

Jacob van der Kin(d)(t) en Janna Nieuwveld Cornelis van Kleef en Fresia Johanna de Jong Hendrik de Haas
Pieter Snel en Johanna van Willigen

Hendrik de Nijs en Willemina Nieuwveld
Cornelis Lans en Adriana van der Bijl Jannigje Hendriks de Jongh
Huidenzouterij van Izak Abraham Trijbits

Pieter van der Spelt
Izaäk Lens en Adriana Antoinetta Schoonderwoerd Olivier Wout en Maria Koemans
Cornelis van Velzen en Antje Thoen

Jan Trijsburg en Janna Joule Antoni Nonner en Joanna de Voo Willem Laurier en Cornelia van Es


Christiaan Vermeulen en Johanna Blok Thomas van der Pool en Johanna Bloemendal
Arie Lorein


Jan Vermeulen en Neeltje van Steijn Willem Rond en Sophia van der Hage Antoni Mullaart


Frans de Vroom en Elisabeth Krap Willem Schoon en Jacoba van Leen Augustijn Nieuwkasteel


Hendrik Wiezer en Caroline Ketel Gerrit Schouten en Reijna van der Draaij Margje van der Pijl


Johanna Wiezer Sara van Stralen Hendrik Snikkenburg en Adriana Bos


Dirk Zegveld en Maria Laurier
Cornelis Soet en Cornelia de Haas




Barent Janse van Sorg




Jacobus van der Spelt en Gijsje de Waal




Marrighje van Steijn




Pieter van der Tuijn en Grietje Lorijn




Johannes de Vos en Johanna Hendrica Snikkenburg




Theodorus de Vos




George Wilzon en Johanna van der Burg


Melkerssteegje Olieslagerssteegje 't Oude Halletje Pottenbakkerssteegje Zwaansgat
Pieter van den Berg en Tanneke Houtham Jan van der Schel en Maria van Andel
Johanna Umans
Aagje Breedveld
Zoutziederij van Carolus Josephus Lefel
Nicolaas Labie



Hermanus Petrus de Mol en Marrigje van Klaveren




Neeltje Jacobs van Dalen



Zie ook: Goudse singels en grachten

Zie ook: Goudse straten

Zie ook: Goudse torens

Zie ook: Goudse molens

Zie ook: Goudse Glazen

terug naar homepage