“Eeuwig is niet altijd levenslang" Hoe de inbreker Gerrit Boot in 1807 in Gouda werd bestraft. (1) Gerrit Boot werd op 23 december 1807 (oud ca 40 jr. gehuwd met Anna Visser) veroordeeld om op het schavot strengelijk te worden gegeseld en vervolgens tot 6 jaar tuchthuisstraf en daarna eeuwige verbanning uit het departement Maasland. Hij was in de nacht van 11 op 12 november 1807 in het werkhuis van de heer Hermanus van Boven (gelegen aan de Markt en aan de achterzijde uitkomende op de Zeugstraat) binnengedrongen door een venster open te maken en was op heterdaad betrapt en opgesloten in de Tiendewegspoort. Het bleek dat hij al meerdere malen (zeker tien keer) op hetzelfde adres had ingebroken. Hij voer met een gestolen schuit van de Turfmarkt naar de Zeugstraat en drong daar via het eerder genoemde raam naar binnen. Hij wist er goed de weg omdat hij eerder voor van Boven had gewerkt. Alles bij elkaar bestond de buit uit verschillende planken, olie, vernis en krijtwit. Wat hij zelf niet kon gebruiken had hij verkocht in het wekelijkse erfhuis, waarbij zijn zwager Hage Visser het geld voor hem incasseerde. De eis van de officier was nog zwaarder : nl. geseling, brandmerking, 12 jaar tuchthuisstraf en eeuwige verbanning. Eeuwig betekende in dit geval zeker niet levenslang. Zeseneenhalf jaar later overleed Gerrit Boot op 2 mei 1814 op de Oosthaven (gewoond hebbende in de Nieuwsteeg) te Gouda, waar hij - ondanks zijn eeuwig durende verbanning - weer was teruggekeerd. Vermoedelijk overleed hij in het Catharijne gasthuis van Gouda. (2) Gerrit Boot, gedoopt 26 november 1766 te Gouda, als zoon van Ary Boot en Maria de Lange, trouwde op 22 januari 1797 (gerecht) te Gouda met Anna Visser , (3) gedoopt 5 maart 1777 als dochter van Hage Visser en Jacoba van der Noot. In de periode 1797 tot 1807 zijn er van dit echtpaar vijf kinderen geboren in Gouda, t.w. Ary (1797), Age (1798), Arie (1799), Aagje (1804) en Maria (1807). |
 Boven: het schavot aan de achterzijde van het stadhuis van Gouda. aquarel van Dirk Johannes van Vreumingen (1818-1897) bron : Gouda, tekeningen en prenten door dr. Jan Schouten © Uitg. Repro-Holland - Alphen aan den Rijn 1978 Hieronder : de ligging van de Zeugstraat te Gouda t.o.v. de Markt en de Turfmarkt (in het verlengde van de Zeugstraat links de Turfmarkt) Detail van de plattegrond van Gouda van Johannes Blaeu uit 1649 (collectie Stedelijke Musea Gouda, inv. nr. 31789) |
(1)
Bron: Crimineel
Vonnisboek van Gouda (Oud Rechterlijk Archief, inv. nr. 181)
- Streek Archief Midden-Holland.
(2) Met dank aan Joke Boot, die mij op het juiste spoor zette, omdat ik aanvankelijk veronderstelde dat Gerrit Boot in 1821 getuige was bij twee huwelijken in Gouda; dat bleek echter zijn oom Gerrit (halfbroer van zijn vader Ary) te zijn. (3) Anna Visser (1777-1840) en Hage Visser (1747-1799) waren resp. een kleindochter en een zoon van mijn voormoeder Johanna Hagens van der Kint. Op de foto's (hieronder) afbeeldingen van de weg, die Gerrit Boot moest afleggen om met zijn gestolen schuit van de Turfmarkt naar de Zeugstraat te komen, zoals die vaarweg er nu (anno 2007) uitziet. (foto's: © Jan Lafeber) |
 |
